Akciğer rehabilitasyonu
Fiziksel egzersiz, hastaya destek ve önerilerin bütününden oluşan KOAH’lı hastaların nefes darlığı periyodları idare etmesini sağlayan destek programı.
Alveol
Akciğerlerde, gaz değişiminden sorumlu hava keseleri
Amfizem
Küçük hava yollarını çevreleyen dokunun hasarlanması sonucunda havanın alveollerin içinde sıkışıp kalmasıdır.
AHI( Apne/Hipopne Endeksi)
Bir saat içinde meydana gelen olay(Apne/Hipopne) sayısını veren indeks.
APAP(Auto CPAP-otomatik ayarlı pozitif hava basıncı)
Otomatik bir CPAP cihazı, Apne, Hipopne ve horlamaya basıncını ayarlayarak cevap verir, bu sayede hasta gece boyunca optimum basınca maruz kalır.
Apne
Boğazın arkasındaki kasların gevşemesi sonucu, kişinin hava yollarının 10sn den daha fazla kapalı kalmasıdır.
Apworth uyku skalası
Sekiz seri sorudan oluşan, gün içinde kişinin uyku halini tespit etmeye yarayan ölçü.
Arousal
Derin uyku aşamasından hafif uyku aşamasına veya uyanıklık haline kısa ve ani geçiş.
Alerji
Polen ve toz gibi çeşitli tetikleyiciler ile temas sonucu bağışıklık sisteminin verdiği zararlı reaksiyon.
Astım
Tetikleyiciler sonucunda hava yollarını etkileyerek nefes almayı zor hale getiren rahatsızlık.
Bronkodilatör
Bronşial kasları gevşeten ve hava yollarını açan ilaç grubu.
Bronş
Trakea’dan ciğerlere doğru dallanan iki ana kısım
Bronşiolit
Kendini sıklıkla soğukla gösteren bir virüsün sebep olduğu solunum enfeksiyonu.
Bronşiyoller
Bronşların daha küçük dalları. Havayı akciğerlerdeki alveollere taşımaya yarayan soluk borusu dalının çok ince olan alt dalları. Bronşçuk.
Bi-Level(iki seviyeli)
Geleneksel CPAP’ un farklı bir versiyonudur. Bi Level cihaz, kişinin soluk alıp verme frekansına uyum sağlayarak farklı IPAP(nefes alma basıncı), EPAP(nefes verme basıncı) basınçlarında çalışır.
Birleşik(mix) uyku apnesi
Nefes almayı durduran, aynı anda santral uyku apnesi ve obstrüktif uyku apnesinin birlikte var olması.
Burun maskesi
Sadece burunu çevreleyen CPAP maskesi.
Cihazın çalışma basıncı
Bir gecelik ölçüm sonucu, uyku uzmanı tarafından belirlenmiş CPAP basıncı.
CPAP (sürekli pozitif hava basıncı)
Hava, sabitlenmiş ve sürekli bir pozitif basınçta, maske yardımı ile hastanın ağız veya burnundan verilir. Bunun sonucunda, hava yolları açık tutulur.
Hava yolu
Ağız, burun, boğaz, nefes borusu ve bronşları da içeren; ciğerlere giden ve gelen havanın geçiş yolu.
Hipopne
Gırtlağın arkasında bulunan kasların gevşemesi sonucu, nefes hareketinin 10 sn’den daha fazla kısmi olarak engellenmesidir.
Horlama
Yumuşak damaktaki titreşimler sonucu meydana gelen ses.
Hırıltı
Hava yollarının daralması ve solunumun zorlaşması sonucu ortaya çıkan ses.
İltihap
Ağrıya sebep olan tahriş ve şişlik.
İnhaler
Astım hastalığının tedavisinde kullanılan bazı ilaçları vermek için gerekli inhalasyon cihazı.
İnvaziv
İnvaziv kelimesi, cerrahi işlem gerektiren uygulama anlamına gelir. Non-invaziv kelimesi ise tam tersi olarak, cerrahi işlem gerektirmeyen uygulama anlamındadır.
KOAH
Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalığı, bu terim kronik bronşit ve amfizemi kapsayan solunum durumu için kullanılır.
Kronik Bronşit
İltihapla birlikte, müteakiben hava yollarının daralması.
Likit oksijen
Soluk mavi renkte -183 C’ye soğutulmuş oksijenin likit formudur. Medikal likit oksijen, buharlaştırılır ve oksijen terapisinde kullanılır.
Mukus
Membranlar tarafından üretilen organların içini kaplayarak koruma görevi yapan salgı.
Nebulizatör
Likit ilaçları gaza dönüştürüp ciğerlerin derinliklerine maske ve ağızlık yardımıyla ilaç inhale eden cihaz • Oksijen konsantratörü: Hava alarak, oksijeni diğer gazlardan ayrıştırarak, hastaya yüksek konsantrasyon da oksijen sağlayan elektrikli cihaz.
Nemlendirici
Hastanın, burnunda ve boğazında kuruluğu önlemek için CPAP terapisinde havanın nemlendirilmesi.
Obstrüktif
Akciğer hastalıklarında tıkanmaya bağlı karşılaşılan bazı durumları ifade etmek için kullanılan genel bir tanımdır. Obstrüktif akciğer hastalıklarında hastalar akciğer hareketlerinde, nefes alıp verme gibi durumlarda zorluk çekerler. En sık karşılaşılan türleri Amfizem, Kronik Bronşit, KOAH, Astım, Bronşiektazidir.
Oksimetre
Kandaki oksijen seviyesini ölçen cihaz.
OSA(Engelleyici uyku apnesi)
Kişinin nefesinin, uyku sırasında kesintiye uğradığı durum. Boyun ve gırtlaktaki kaslar, uyku esnasında gevşer, bu da hava yolunun kısmen ve tamamı ile kapanmasına sebep olur.
Önleyici ilaçlar
Hava yollarında inflamasyonu azaltarak astım belirtilerini önleyici tedbir olarak günlük bazda kullanılan ilaçlar.
Pulse oksimetre
Kandaki oksijen seviyesini ölçen cihaz
PSG(Polisomnografi)
Uyku apnesinin tanısında kullanılabilen ve bir gecelik uyku çalışmasında toplanan verilerin kayıt altına alınması.
Pik akış ölçümü
Kişinin maksimum nefes verme hızının ölçümü.
Rahatlatıcı ilaçlar
Gerektiğinde Bronşial kasları rahatlatan ve astım belirtilerini hafifletmek için kullanılan ilaçlar.
Restriktif
Akciğer hastalıklarında kısıtlamayla karşılaşılan durumları ifade eden genel bir tanımlamadır. Restriktif akciğer hastalıklarında akciğerin ihtiyacı olan hava tam olarak akciğere doldurulamamaktadır. Göğüs duvarı hastalıkları, kronik interstisyel ve infiltratif hastalıklar bu türde en çok karşılaşılan durumlardır.
Spirometri
Kişinin ciğer fonksiyonlarını test etmek için kullanılan, hastanın tek nefeste aldığı ve verdiği maksimum hava miktarını ölçmeye yarayan pulmoner fonksiyon testidir.
Santral uyku apnesi
Santral uyku apnesi solunumun 10sn den fazla durması, ancak bunun gırtlağın arkasında bulunan kasların gevşemesinden ziyade, beyinden sinyal almayarak solunum çabasının olamaması durumudur.
Spesifik(belirli) olan faktörler
Jenerik tetikleyiciler dışında kalan ve astım belirtilerine sebep olan faktörler. Bu tetikleyiciler hastadan hastaya değişiklik gösterir.
Spesifik (belirli) olmayan faktörler
Sıcaklık değişimleri, polen veya duman gibi astımı tetikleyen tanımlayıcı faktörler.
Steroidler
İltihabı ve şişmeyi tedavi etmek için kullanılan ilaçlar.
Taşınabilir oksijen konsantratörü
Ayakta ve mobil oksijen tedavisi için kullanılan, dahili pil veya harici güç kaynağından çalışabilen oksijen konsantratörü.
Trakea
Gırtlakla bronşlar arasında bulunan, yaklaşık 12 cm uzunluğunda, havanın akciğerlere girip çıkmasını sağlayan boru, nefes borusu.
Tam yüz maske
Ağzı ve burnu örten CPAP maskesi.
Titrasyon
Titrasyon, OSA gibi durumların tedavisi için uyku boyunca, kişinin nefes alışverişinin izlenmesidir.
Tetikleyici
Astım nöbetine sebep olan çeşitli faktörler (toz, polen, hayvan kılı)
USOT
Günde en az 15 saat hastaya yüksek konsantrasyon da oksijen tedavisi uygulanmasının genel adı olan, uzun süreli oksijen tedavisinin kısaltmasıdır.
Yumuşak Damak
Ağızın arka tarafındaki yumuşak dokuyu bir araya getiren kısım.
